Dosha Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Bugüne kadar dosha hakkında tüm bildiklerinizi unutun! Ayurveda içinde, her bireyin kendi sağlık ve mutluluğunu etkileyen, kendine özgü fiziksel ve zihinsel yapısına atıfta bulunan dosha olarak bilinen bir sistem vardır. Herkeste baskın bir dosha veya iki baskın doshanın bir kombinasyonu vardır. Kendi doshanızı bilip anladığınızda, zihninizde, bedeninizde ve ruhunuzda dengeyi nasıl koruyacağınız konusunda iyi bir fikir elde edebilirsiniz.
Ayurveda’nın arkasındaki düşünce; zihnin, bedenin ve ruhun güçlü bir şekilde birbirine bağlı olduğudur. Ayrıca bedeni iyileştirme ve dönüştürme konusunda zihinden daha yetenekli bir şey olmadığı inancını taşır.
Ayurveda felsefesinin temeli, doğal dünyanın zekasının her birimizin içinde olduğu inancına dayanır. Vücut, üç karakteristik mizaç (dosha) olarak ifade edilen evrenin temel unsurlarından oluşur.
Bunlar;
- Vata (uzay ve hava)
- Pitta (ateş ve su)
- Kapha (su ve toprak).
Ayurvedik şifa, vücudumuzun iç mekanizmasını uyarır ve üç doshanın optimum dengesini sağlamaya çalışır. Böylece vücudumuzun kendi sınırsız şifa potansiyelini harekete geçirir.
Dosha Nedir?
Dosha hakkında en iyi açıklama şöyle; “Hintli bilgeler, Ayurveda ilkelerinin net bir şekilde anlaşılmasını sağlamak için üç dosha yarattı. Bunlar; Vata, Pitta ve Kapha.”. Ayurvedik beden tipleri yani doshalar, özelliklerimiz ve farklılıklarımızla her birimizi neyin benzersiz kıldığını gösteren karakterimizin birer yansımasıdır. Bedensel süreçlerimizin arkasındaki güçte denilebilir. Ayurveda, Tridosha teorisi olarak bilinen üç evrensel yaşam enerjisine bölünmüştür.
Herkesin içinde üç dosha da bulunur. Ancak tipik olarak daha baskın bir dosha veya iki dosha arasında bir kombinasyon durumu da olabilir. Üç dosha (Vata, Pitta, Kapha) beş elementten oluşur ve fiziksel süreçlerimizi, kişiliğimizi ve duygusal özelliklerimizi temsil ederler.
Vata, hareket ilkesini temsil eden uzay ve hava unsurlarını birleştirir.
Pitta, enerji ilkesini temsil eden su ve ateş unsurlarını birleştirir.
Kapha ise yapı prensibini temsil eden su ve toprağı birleştirir.
İçimizdeki her dosha, yaşam boyunca bizi çevreleyen çevresel faktörlere bağlı olarak dalgalanır.
Üç ana dosha olduğundan söz etmiştik. Şimdi bunları teker teker açıklayalım.
Vata Dosha
Vata, Uzay ve Havadan oluşur. Nefes almayı, göz kırpmayı, kas ve doku hareketlerini, kalbin nabzını ve sitoplazma ve hücre zarlarındaki tüm hareketleri yönetir. Dengedeyken vata, yaratıcılığı ve esnekliği teşvik eder. Dengenin dışındayken vata, korku ve endişe yaratır.
Bu dosha dengesiz hale geldiğinde, kilo kaybı, endişe, hipertansiyon, stres, kabızlık, uykusuzluk, halsizlik, huzursuzluk ve sindirim sorunları gösterebilir.
Pitta Dosha
Pitta, Ateş ve Su’dan oluşur. Sindirim, emilim, özümleme, beslenme, metabolizma ve vücut ısısını yönetir. Dengedeyken pitta, anlayışı ve zekayı teşvik eder. Denge dışındayken pitta, öfke, nefret ve kıskançlık uyandırır.
Pitta dosha ayrıca dengesiz hale geldiğinde, deri döküntüleri, agresiflik, mide ekşimesi ve aşırı vücut ısısıyla kendini gösterebilir.
Kapha Dosha
Kapha, kemikler, kaslar, tendonlar ve hücreleri bir arada tutan, Toprak ve Sudan oluşan “tutkal”ı sağlar. Bu dosha, tüm vücut parçaları ve sistemleri için su sağlar. Eklemleri yağlar, cildi nemlendirir ve bağışıklığı korur. Dengedeyken kapha, sevgi, sakinlik ve bağışlama olarak ifade edilir. Dengesizken kapha, bağlılığa, açgözlülüğe ve kıskançlığa yol açar.
Kapha dosha ayrıca dengesiz hale geldiğinde, kilo alımı, depresyon, astım, şeker hastalığı ve aşırı uyku ile kendini gösterebilir.
Tridosha: Ruh-Beden-Zihin Dengesi
Ayurveda, binlerce yıldır birçok tıbbi uygulamayı etkileyen bir öğreti olmuştur. Ayurveda içinde, Tridosha sistemi Ayurveda ilkelerinin iyi anlaşılması açısından oldukça önemlidir. Bu üç dosha Vata, Pitta ve Kapha; bedende, zihinde ve ruhta bulunan güçlü enerjiler ve tüm bedensel süreçlerin arkasındaki güçtür.
Ayurveda, tüm yaşamın dengeli bir enerjiyle desteklenmesi gerektiğini savunur. Minimum stres olduğunda ve bir kişinin içindeki enerji akışı dengelendiğinde, vücudun doğal savunma sistemleri güçlü olacak ve hastalıklara karşı daha kolay savunabilecektir.
Ayurveda’daki dosha’nızı anlamak çok önemlidir. Çünkü bu durumu kavradıktan sonra günlük uygulamalarınızın dengenizi nasıl etkilediğini daha iyi anlayacaksınız. Her kişinin tipik olarak üç dosha’nın hepsinden oluşan benzersiz bir dosha kombinasyonu vardır. Bu doshalardan her zaman birisi daha baskındır. Doshalar, her kişiyi farklı kılar.
Burada anlatılan bilgiler, günlük yaşamınızda kullandığınızda zihin-beden-ruh bağlantınızı güçlendirecek ve bedeninizle gerçek bir bağlantı kurmanızı sağlayacaktır. Ayrıca doshanıza göre beslenmenizi ve diğer günlük aktivitelerinizi bu yönde düzenlemek hem zihnen hem de bedenen daha iyi olmanızı sağlayacaktır.